Đọc sách để vun đắp tư duy, giữ gìn bản sắc và khơi dậy khát vọng dân tộc

          1. Gắn kết tri thức với khát vọng non sông

          Năm 2025 đánh dấu cột mốc lịch sử vô cùng trọng đại: 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 – 30/4/2025). Nửa thế kỷ đã qua, từ những ngày gian khó gian khổ, toàn dân tộc ta đã đoàn kết một lòng, chiến thắng thử thách, tiến vào giai đoạn hòa bình xây dựng và phát triển. Trong suốt hành trình đó, tri thức và văn hóa đọc giữ vai trò then chốt, như ngọn đuốc soi đường, bồi đắp tâm hồn và nuôi dưỡng khát vọng cho từng thế hệ. 

          Ngay từ thuở nhỏ, khi những con chữ vụng về đầu tiên trước mắt, trẻ em đã bắt đầu khởi hành trên hành trình khám phá tri thức. “A child who reads will be an adult who thinks” – “Một đứa trẻ có thói quen đọc sách sẽ trở thành một người lớn biết suy nghĩ” không chỉ là lời khuyến khích, mà là chân lý về sức mạnh của sách, giúp chúng ta có định hướng nhất quán và vững bước trên con đường đổi mới.

          2. Văn hóa đọc trong kỷ nguyên số

          Bước vào kỷ nguyên số, thói quen đọc sách truyền thống gặp nhiều thử thách. Mạng xã hội, video ngắn, trò chơi điện tử… liên tục chiếm lĩnh thời gian và tâm trí. Thế nhưng, chính trong bối cảnh ấy, văn hóa đọc lại càng trở nên cần thiết để giữ được chiều sâu tư duy và nhân cách.

          Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam lần thứ 4 năm 2025, diễn ra từ ngày 15/4/2025 đến 02/5/2025, với chủ đề “Cùng sách bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”, “Văn hóa đọc - Kết nối cộng đồng”, “Đọc sách - làm giàu tri thức, nuôi dưỡng khát vọng, thúc đẩy đổi mới, sáng tạo”, với rất nhiều hoạt động được tổ chức rộng khắp và được hưởng ứng nhiệt tình như:

•  Triển lãm sách chuyên đề: Tôn vinh những tác phẩm lịch sử – văn hóa gắn liền với chặng đường 50 năm thống nhất.
• Tọa đàm, tọa đàm trực tuyến: Giao lưu giữa độc giả, tác giả, nhà xuất bản về cách kết hợp công nghệ và sách in, sách điện tử, podcast tri thức.
• Các hội thi “Giấu sách – Tìm bạn đọc”, “Book vlog” cho học sinh, sinh viên khắp cả nước, khuyến khích sáng tạo nội dung truyền cảm hứng đọc.

          Những hoạt động này không chỉ tạo không gian chia sẻ, gặp gỡ yêu sách, mà còn khẳng định: dù công nghệ có phát triển đến đâu, sách vẫn là “người thầy” kiên định, là bệ phóng cho tư duy phản biện và sáng tạo.

          3. Hành động hôm nay – Định hình tương lai

          Mỗi gia đình, mỗi trường học, mỗi cơ quan, tổ chức đều có thể đóng góp cho văn hóa đọc:

• Phụ huynh dành thời gian đọc cùng con mỗi ngày, khuyến khích con em kể lại câu chuyện, thảo luận cùng bố mẹ về nội dung sách.
• Nhà trường tích hợp giờ đọc sách bắt buộc, tổ chức góc đọc thân thiện, mời tác giả đến giao lưu, chia sẻ.
• Thư viện công cộng có chính sách miễn phí/giảm giá thẻ hội viên, mở rộng nguồn sách điện tử, phối hợp với quán cà phê sách để tạo “chốn dừng chân” văn hóa cho giới trẻ.
• Các cơ quan, doanh nghiệp xây dựng tủ sách nội bộ, tủ sách trực tuyến, tổ chức “Sách vàng tháng” hoặc ngày đọc sách để nhân viên cùng chia sẻ.

          Rèn luyện thói quen đọc là đầu tư cho chính mình: tăng khả năng tập trung, nâng cao vốn từ, mở rộng vốn hiểu biết và thậm chí cải thiện sức khỏe tinh thần. Một đứa trẻ ngày hôm nay biết đọc, là người lớn ngày mai biết tư duy độc lập, biết định hướng bản thân và sẵn sàng đóng góp cho cộng đồng.

          4. Kết nối quá khứ – Kiến tạo tương lai

          Sách luôn là sợi dây liên kết giữa quá khứ và tương lai, giữa ký ức hào hùng và khát vọng đổi mới. Khi đọc về chiến dịch Hồ Chí Minh, ta hiểu sâu hơn về giá trị hòa bình và trách nhiệm công dân; khi đọc về những bài học kinh nghiệm của thế hệ trẻ đang khởi nghiệp, làm việc trên khắp “dải đất hình chữ S;” và cả nước ngoài, ta tìm thấy nguồn cảm hứng để dấn thân và sáng tạo.

          Hãy để mỗi trang sách trở thành bước chân kiên định của chúng ta trên con đường chung xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Bởi lẽ, “một đứa trẻ có thói quen đọc sách” không chỉ sinh ra những nhà lãnh đạo, nhà khoa học hay nghệ sĩ tài năng, mà còn là những công dân biết suy nghĩ, biết đồng cảm và biết hành động vì khát vọng vươn lên của dân tộc.

          Đọc sách hôm nay – Kiến tạo tương lai ngày mai.

          Đọc sách – để nối dài thế hệ anh hùng, để mỗi trái tim trẻ ngời lên khát vọng và để đất nước ta mãi trường tồn, hùng cường.

P.TCHC